Vertigo Manevrası Nasıl Yapılır?
Vertigo, baş hareketlerine bağlı olarak yaşanan ani baş dönmesi hissidir. Bu durum, iç kulaktaki küçük taneciklerin yer değiştirmesiyle oluşan Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV) nedeniyle oluşabilir. Teşhis ve tedavi, doğru manevralarla hızlı şekilde sağlanabilir.
1. Tanı İçin Dix–Hallpike Testi
Bu test, baş dönmesinin hangi kulaktan kaynaklandığını anlamaya yardımcı olur:
Başınızı 45° yana çevirerek oturun.
Hızlıca sırtüstü yatarken başın bir kısmı masanın sınırını aşacak şekilde sarkar.
Gözlerinizde ritmik hareket (nistagmus) ve baş dönmesi izlenir.
Pozitif bulgu BPPV tanısını destekler.
2. Tedavi İçin Epley Manevrası
BPPV doğrulandıktan sonra uygulanan adımlar, kristallerin yerlerine geri dönmesine yardımcı olur:
Oturur pozisyonda, etkilenen kulak yönüne başınızı 45° çevirin.
Sırttayken başı masadan hafif sarkacak şekilde geriye alın, 30–60 saniye bekleyin.
Başınızı ters yana 90° döndürüp aynı süre bekleyin.
Vücut ve başı diğer yana çevirin, yine bekleyin.
Yavaşça oturur pozisyona dönün ve birkaç dakika dinlenin.
Gerekirse bu pozisyonlar 1–3 kez tekrar edilebilir.
3. Evde Uygulama ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Manevra, ilk etapta bir uzman eşliğinde öğretilmelidir.
Ev ortamında uygularken yanınızda bir destekçi olması önerilir.
İlk 24–48 saat içinde hızlı baş hareketlerinden kaçının ve yarı oturur bir pozisyonda uyuyun.
Boyun, omurga veya dolaşım probleminiz varsa öncesinde doktorunuza danışın.
4. Alternatif Yöntemler
Semont Manevrası: Daha hızlı dönüşlü uygulamalara sahiptir.
Brandt–Daroff Egzersizleri: Tekrarlayan ataklarda faydalıdır.
Half‑Somersault Tekniği: Daha konforlu alternatif olarak tercih edilir.
5. Uzman Desteği Ne Zaman Gerekir?
Manevra sonrasında semptomda düzelme olmazsa ya da ataklar sık tekrar ederse, farklı denge sorunları araştırılmalıdır.
Göz hareketlerinde veya nistagmus yön/davranışında beklenmeyen durumlar varsa, inceleme yapılmalıdır.
Sonuç
Epley ve Dix–Hallpike manevraları, BPPV kaynaklı vertigo ataklarında oldukça etkilidir. İlk aşamada bir uzmandan destek almak ve evde güvenli bir uygulama yürütmek başarı oranını artırır. Semptomlar tekrar ederse ya da farklı belirtiler ortaya çıkarsa mutlaka bir doktora başvurulmalıdır.